Pancreatitis o se faʻamaʻi taua ole pancreas. E matuitui ma umi. O se mea e tupu fua i le pancreatitis matuitui. Ole afaina ole taimi e mafai ona tupu i auala eseese, fuafua ile taimi ole faamaʻi. O se meaʻai e tatau ona maitauina e tatau ona matauina i le taimi e tupu ai. I le tuʻufaʻatasia ma le maʻisuka, ua faʻatupu ai e le pancreatitis le tele o avega i luga o le pancreas, ma o taumafa o se tasi lea o auala autu e faʻalauteleina ai le tulaga ma tausia lelei le soifua maloloina.
Le mafuaʻaga o mea faʻafomaʻi taumafa
Diabetes mellitus ma pancreatitis o faʻamaʻi e le mafai ona togafitia e aunoa ma le 'ai. Leai se vailaʻau fofo (tui, pills) o le a aumaia ai se iʻuga tumau pe a fai e se tagata le fetuunai lana meaʻai. O le tuʻufaʻatasiga o se meaʻai ma le pancreatitis ma le maʻi suka e faigofie lava, aua o le faʻavae o togafitiga lelei o meaʻai ia e faigofie ona faʻaʻavea ma e maualalo le glycemic index.
O le Glycemic index e masani ona taʻua o se faʻailoga e faʻaalia ai le vave o le faʻaaogaina o se oloa i meaʻai ona mafua ai le siʻitia o le suka i le toto. Faatasi ai ma nei faʻamaʻi, o suiga faʻafuaseʻi i le maualuga ole kulukose i totonu o le toto e matua le manaomia, aua latou te faʻamalosia le pancreas e gaosia le tele o inisalini ma galue mo ofu.
O le mea lea, e le tatau i tagata mama 'ai meaʻai masima, manogi ma masamoa, faʻapea foʻi ma oloa ma mea manogi manogi. O ia meaʻai, o loʻo iai se tofo manaia, ae ua faʻaosofia ai le soʻona faʻaalu o le sua o le gastric ma faʻatupuina le fiaʻai. Ole mea la ua tupu, ole ma isuka suka e mafai ona 'ai meaʻai tele na i lo mea na te manaʻomia, ma ua faateleina ai le faʻaletonu ole faʻamaʻi o le tino ma le lapoʻa.
Faʻaititia o suka ma gaʻo i meaʻai e aoga tele tusa lava mo tagata mamai suka e le i tigaina i le pancreatitis. O le faʻatumuina o fualaʻau ma fualaʻau i totonu o le lisi e faʻaleleia ai le gaioiga o le totini, faʻaititia le suka i le toto ma faʻaleleia le tulaga o alatoto, fatu ma le neura. Ole le lava ole pancreas ona ole ma isuka ma le pancreatitis, e manaʻomia se umi mo le toe faaleleia, o lea e manaʻomia e se tagata ona mulimulitaʻi i le maʻi o meaʻai ia lagona lelei.
![](http://img.diabetesentity.com/img/diab-2020/7966/dieta-pri-diabete-i-pankreatite.jpg)
Soʻo se ituaiga gaʻo (faʻataʻitaʻiga, olive poʻo le pata) mafai ona faʻaopopo i meaʻai naʻo le malulu tele. E le tatau ona faʻaosofia i le maualuga o le vevela, ma e le faʻaaogaina i le taimi e kuka ai, ae e faʻaopopo i le ipu faʻaalu
Faʻaopoopoina Suʻega
I le pancreatitis matui i le aso muamua, e le tatau ona 'ai se mea e se tagata. I le vaitaimi lea, e naʻo vai e leai se kesi e mafai ai. Ole umi ole anapogi e fuafuaina e le fomaʻi ile falemaʻi o loʻo iai le tagata maʻi, o nisi taimi e mafai ona faʻalautele atu ile 3 aso.
A maeʻa le faʻafitauli, o le tagata gasegase ua faatonuina se meaai e le lava, le mafuaʻaga o le toe faʻaleleia le pancreas ma faʻaleleia le tulaga lautele. O le ogatasi o meaʻai e tatau ona suamalie ma mago, tataʻia i se mea mago. O gaʻo ma meaʻai ei ai gaʻo i totonu o lenei taimi ua faʻaititia, ma e tatau ona iai ni polotini i meaʻai i mea e tele. E faʻatapulaʻa foʻi le kalori o mea i aso, lea e fuafua e faʻatatau i le tino o le tino, tausaga, ma le faʻapitoa o maʻi o le gasegase. O lenei taua e faʻapitoa mo tagata taʻitoʻatasi lava, ae i le isi itu, e le tatau ona i lalo ifo o le 1700 kcal i le aso.
O mataupu o meaʻai e tatau ona maitauina e le tagata maʻi i taimi ogaoga o le pancreatitis:
- ogaoga o le fiaai i le vaitaimi fautuaina e le fomai;
- musu i le soʻona faʻamalieina, suamalie ma meaʻai manogi i le faʻagaioiga o le tuʻuaʻia o faʻailoga le lelei;
- meaai laiti;
- o le maualuga o porotini meaai i le taumafataga.
O meaʻai faapena e mafai ona tumau mai le vaiaso i le masina ma le afa, e fuafua i le maualuga o le tulaga o le tagata ma le matuia o le matuitui pancreatitis. O le meaʻai lava lea e aʻafia ai le gasegase ma faʻateleina ai le faʻafitauli masani o le faʻamaʻi. E le pei ole maʻi pancreatitis, ile mea lea e mafai ai ona togafiti le tagata ile fale. Peitaʻi o lenei mea e faatoa mafai ona fai peʻa pasi uma suʻesuʻega mo suʻesuʻega, e maeʻa ona maua se faʻamatalaga auiliili ma talanoa ma se fomaʻi.
![](http://img.diabetesentity.com/img/diab-2020/7966/dieta-pri-diabete-i-pankreatite-2.jpg)
E masani lava, ina ia le aofia ai tulaga matuia, e manaʻomia se faʻatalanoaga faʻaopoopo o fomai tipitipi, e mafai ona manino ai le ituaiga o pancreatitis na maua e le tagata maʻi.
Taumafa palapala ile faʻamalologa
I le vaitaimi o le toomaga (remission) o le pancreatitis, o meaʻai a le maʻi e le tele se ese mai le masani o meaai o le maʻi suka. O le faʻavae o le lisi o mea ai e tatau ona ola maloloina fualaʻau ma sioa, aano o manu ma iʻa. Vevela togafitiga o oloa e sili atu faia ile kukaina pe ala ile kuka. I se faʻaopopoga, fualaʻau 'aina ma aano o manu e mafai ona sagisaina, ae e tatau ona fai lea e aunoa ma le faʻaopopo o gaʻo ma suauu.
E tele taimi e le fautuaina ai le faʻaaoga o fualaʻau tao ma meaʻai aano mo tagata mamaʻi i le pancreatitis. Faʻagasologa e pei o le falai, falai i le ogaumu ma le faʻamalaiina ua faasa foi. O meaʻai supa e sili ona saunia i meaʻai lanu, ae a umi ona faʻamagaloga, e mafai foʻi ona e faʻaaogaina le supo aano o manu (pe a uma ona sui le vai).
A kuka kuka muamua ma lua vasega, e le manaʻomia le faʻaoga o aniani ma kalaka. Latou te faʻatupuina le iʻuga o le alatoto i luga o le faʻaogaina o meaʻai ma e afaina ai le faʻamaʻi o le pancreas.
O mea ai aano o manu, e sili le faʻaaogaina o le pulupulu (fillet). A o leʻi kuka, e taua le aveeseina o le paʻu mai le aano o manu, aveese uma ponaivi mai ia ma faʻamama mai mea lololo. Mo le saunia o meaʻai mo se maʻi ma le pancreatitis e faasaga i le maʻi suka, e sili atu le filifilia o pipi, moa ma lapiti. I se vaitaimi o le faʻaumiumi o le faʻamagaloina, e mafai ona faʻaofi le povi i totonu o le meaʻai, ae e sili atu le teena atoa o le puaa ma le pato. Mai iʻa, hake, pollock, cod ma river bass e fetaui lelei mo ia maʻi. E mafai ona faʻafefeteina poʻo le palu i fualaau faisua. O tagata mamaʻi e le mafai ona kuka supo i luga o le pulu laʻau, aua e faʻaosofia ai le faʻaleagaina o le paʻu.
![](http://img.diabetesentity.com/img/diab-2020/7966/dieta-pri-diabete-i-pankreatite-3.jpg)
Mai meainu, e sili le taumafaina o le leai o se malosi ma fua suauʻu e aunoa ma le suka.
E le mafai e se tagata maʻi ona inu ni fualaʻau suamalie ma vai suamalie ona ua tele naua o fualaʻau. E sili atu pe a 'ai fualaau' aina i falaoa (apu, faʻi), e ui lava o nisi taimi, pe a fai e te lelei, e mafai ona e maua se laʻititi laʻau. A filifilia i latou, e tatau ona e faʻaeteete ina ia aua neʻi i ai se latou afaina. O fualaau aina, e sili ona lelei i tagata mama e 'ai apu, plum, faʻi, ma apricots. Ae e oʻo i paʻu oona mai ia fualaau suamalie e tatau ona aveʻese.
Falaoa, i mataupu faavae, e le fautuaina mo tagata mamai suka, o lea pe a mafai ai e tatau ona 'alo ese mai ai. Faatasi ai ma le pancreatitis, naʻo mea faʻapaʻu na faia mai i falaoa o saito e faʻatagaina, ae o le glycemic index o lenei oloa e fai si maualuga, o lea e sili ai le aua le 'ai.
O a mea e manaʻomia ona le aofia ai?
I le maʻi suka ma le pancreatitis, e tatau ona e aloese mai le taumafa meaʻai ma ipu:
![](http://img.diabetesentity.com/img/diab-2020/7966/dieta-pri-diabete-i-pankreatite-4.jpg)
- mauoa ma gaʻo o aano o manu, supo;
- sukalati, suamalie;
- falai ma kuki;
- afu, manogi sauga;
- oloa gaosi gaʻo;
- sosisi ma sosisi;
- ulaula ulaula;
- uaina 'ava, kofe, kvass;
- ava malosi
- puloua;
- tamato, radish, spinach, sorrel;
- citrus fualaau aina ma fua uma ma le faʻamalieina
Ma pancreatitis, e le mafai ona 'ai se faʻasao, inu malosi ti ma' ai falaoa rye. O nei oloa faʻaopopoina le maualuga o le faʻaogaina o meaʻai, ma e mafai ona mafua ai se osofaʻiga o le faʻamaʻi. Mimiti i soo se ituaiga paʻu i lalo o le faasa. E ui i le laititi o le glycemic index ma le maualuga o taumafa aoga, e le tatau ona 'ai ni tagata e maʻi suka e muamua ona tupu aʻe pe sa iai foi ma se talaaga o le pancreatitis.
Mo tagata gasegase i le pancreatitis ma le maʻi suka, e sili atu le lafoaʻi o kapisi papaʻe i soʻo se foliga.
Na faaosofia le lagona o le puta ma faʻaleleia ai le faʻamaloloina o le sua o le gastric, lea e faʻagaioia ai le faʻamaʻi ole pancreatic. O lenei mea e mafai ona oʻo atu i le solia o ana gaioiga ma o le faʻateleina o le faʻateleina. O lenei oloa e mafai ona suia i le broccoli ma cauliflower. E tele naʻua aano, minerale ma isi mea aoga, ma i le taimi lava e tasi, o fualaʻau faʻapipiʻi e le mafua ai faʻafitauli o le faʻaola.
![](http://img.diabetesentity.com/img/diab-2020/7966/dieta-pri-diabete-i-pankreatite-5.jpg)
O le meli ma le pancreatitis e le faʻaalia ai se aʻafia o togafiti. Tagata gasegase e tatau ona sili aloese mai lona faʻaaogaina, aemaise lava e faʻatatau i le vaitaimi o faʻateleina
Aoao Nutrition Motugaafa
Filifili se meaʻai ma lau fomaʻi. I le maʻi lea, o tagata mamaʻi na maua i maʻi se lua, e tatau ona latou faamaopoopoina lelei a latou meaʻai ma se endocrinologist ma gastroenterologist. Soʻo se mea fou e tatau ona faʻaofi i le taumafataga faʻasolosolo, pe a maeʻa ona taua lea e mataituina le aʻafia o le tino. Ina ia faia lenei mea, e mafai ona e tausia se meaʻai tusi o le a fesoasoani e faʻatautaia uma faʻamaumauga ma faʻasaoina le tagata mai mai faʻafitauli i le lumanaʻi ona o soʻo se ituaiga o meaai.
Ina ia faʻaleleia le faʻaogaina o faʻamalositino ma faʻalelei ia manuia, e fautuaina mo tagata maʻi suka ma pancreatitis e manatua nei tulafono:
- 5-6 taimi i le aso;
- faateleina le aofai o porotini i le meaai, 60% o nei e tatau ona avea porotini o manu maua;
- faʻatapulaʻa karbohidrat ma gaʻo (e sili atu le faʻamuamua i suauu fualaʻau nai lo pata ma isi gaʻo o meaola faʻapitoa);
- 'ai taumafa mafanafana (e le malulu pe vevela);
- I vaitaimi o le faʻaletonu i se tulaga manuia, faʻaaoga naʻo mea faʻaalu mumu ma le mashed tumau;
- Aua neʻi 'ai mea leaga, faʻasaina meaai, e oʻo lava i sina paʻu.
O le afaina o le pancreatitis e pei o le maʻi suka, o faʻamaʻi e manaʻomia le toe iloiloina o le masani ai auala o le olaga ma faʻafetauia ai mea taumafa. I le mulimulitaia o meaʻai na o sina taimi le tumau, o le a le maua ai ni faʻamanuiaga tumau mo le tagata maʻi, o lea e tatau ai ona e faʻapea e manaʻomia mea uma i le soifua maloloina. O se taimi o le fiafia mai suamalie poʻo meaʻai vave e le mafai ona suia ai le soifua maloloina ma le soifua maloloina. E le gata i lea, o le faʻaalia o meaʻai mananaia, e oʻo i oloa faigofie e mafai ona e kuka ai ni meaʻai manaia.