O le teteʻe i inisalini e afaina ai e le gata i le malosi ole metabolism, ae e faʻapea foʻi ona aʻafia ai le gaosiga o gaʻo ma porotini.
O ni mea e ono aʻafia mai e aofia ai le faʻaalia mai o faʻamaʻi e pei o le aterosklerosis, osofaʻiga o le fatu, poʻo le atinaʻeina o aluga toto i alatoto.
O loʻo iai ni mafuaaga o le tuputupu aʻe o le Insulin resistence ma e tatau ona faʻatonutonuina ile togafitiga
O le a le teteʻe i inisalini?
O le a le resistance syndrome ma faʻafefea ona faʻaalia? I le faaliliuga i upu, o le upu "teteʻe i inisalini" e faʻasino i le le faʻamatalaina o sela i le hormone insulin. O lenei tulaga o le tino o le tino e tau atu i le mea moni o sela e le tali atu i le hormone ave ma e le faʻaaogaina e avea ma malosiaga afi.
O le iʻuga o lenei faʻagaioiga, e le mafai e le kulukose ona ofi atu i totonu o sela ma aano ma ua faʻatupulaia faʻasolosolo o atinaʻe ole hyperglycemia ma le maʻi suka.
O le hormone insulin e aoga mo le tino o le tagata e faʻamalosia ai ma faʻaititia le suka o le toto. I le isi itu, o kulukose uma e sau ma meaʻai e faʻateleina le aofaʻi o suka. O le pancreas "vaaia" se sapalai fou o le kulukose, ua amata ona gaosia inisalini i le tau talafeagai. Ole aofai o hormone na gaosia e tatau ona fetaui ma le aofaʻi o suka na mauaina ma le taumafataga.
Afai o loʻo iai se faʻamaʻi o le tulaʻi mai, e ao i le pancreas ona gaosia le tele o hormone e tulei ai le kulukose i totonu o sela e le tali lelei i le inisalini.
I mataupu faʻafomaʻi, o loʻo teteʻe atu i le iniseti le teteʻe, o loʻo masani ai le metabolic syndrome, o loʻo tuʻufaʻatasia ai se soli o gaioiga uma i le tino, maʻi suka, toto maualuga, maʻi faʻamaʻi o le cardiovascular system ma le maʻi suka.
O aʻa faʻapogai o le teteʻe atu i inisalini
Ole tele o mea e mafai ona aafia ai le faʻatupuina o faʻamaʻi, e faʻaalia ai o ia lava i le faʻaititia o le teteʻe atu i le inisalini. E aofia ai:
- Faʻaosofia genesis ma tofi tuufaʻasolo.
- Ua le lelei mea ai ma ua lelei le auala. E mafai foʻi ona aʻafia ai ma le leai o se faʻamalositino, le iai o amioga leaga.
- Ave nisi vaega o fualaau faasaina.
- Honalonal faʻalavelave i le tino ma faʻalavelave i le endocrine system.
- Mafuaʻi ma mamafa tele. E faapitoa lava le maualuga o le tulaga lamatia o gaʻo teuina i totonu o le puimanava, ona ua avea o se paʻu i le masani lagona o inisalini.
I se faʻaopopoga, o se mea e tupu ile paʻu i le maaleale o le hormone pe o loʻo iai le paʻu ole ono afaina ole mafuaʻaga ona ole maʻi e pei ole hypoglycemia ile maʻi suka ituaiga 2. I lenei tulaga, o se faʻamaʻi faapena e le tumau ma e ono pasi pe a uma se vaitaimi.
E oʻo mai i le taimi nei, o loʻo i ai ni faʻamaʻi e ono faʻateleina ai le faʻafitauli. Muamua lava, o faʻamaʻi ia e aofia ai:
- faʻataʻamilomilo o le maʻisuka ituaiga 1;
- o le foliga mai o le maʻisuka mellitus o le lona lua le ituaiga;
- diabetes suka o le suka suka;
- auala eseese o le endocrine faiga - thyrotoxicosis ma hypothyroidism;
- faʻaalia o le polycystic ovary syndrome;
- fafine le faʻaipoipo;
- maualuga toto maualuga poʻo toto maualuga.
O se tasi o itu i luga, poʻo se tuʻufaʻatasiga o ni mea, e ono mafua ai le teteʻe atu i inisalini.
Faʻapefea ona faʻaalia le faʻailoga?
Tutoatasi tonu pe o i ai le le lava faʻaalia i inisalini, o le taulaʻi atu ia latou lava soifua maloloina e toetoe lava a le moni. E sili le faia o suʻega e manaʻomia i le falemaʻi ma pasi ia suʻega e tatau ai.
E aoga foi e iloa fuafua le maualuga ole "leaga" ma le "lelei" kolesterol.
O faʻailoga taua e mafai ona faʻailoa mai o loʻo i ai se teteʻe i inisalini e mafai ona tupu i le ituaiga o:
- maua pea pauna, lapoʻa, lea e maitauina tele i le puimanava;
- fia 'aʻai faʻatasi ma le aso, le mafai ona lava;
- faʻafefeteina ma faʻafitauli o meaʻai, e sili atu ona leaga pe a uma ona 'ai;
- fiamoe, lautele le lelava o le tino, le mafai ona taulaʻi ma mafaufau lelei;
- toto maualuga;
- faʻaiuga o suʻega faʻaalia ai se faʻateleina o faʻateleina triglycerides;
- o le paʻu o le paʻu na tupu, faʻatupuina le mago, tupu le lanu, ua amata ona paʻu le paʻu i totonu o vaega ole alavai, fatafata ma ua, ma maanuminumi.
O mea uma o loʻo taʻua i luga e leʻo ni faʻamaoniga tonu o le tino e iai le teteʻe atu i le inisalini. Ma le isi, i nisi mataupu, o na faʻailoga ma faʻailoga o se faʻailoga o le atinaʻeina o isi faʻafitauli o le mafaufau.
O suesuega faʻafomaʻi e mafai ona iloa le metabolic syndrome e faʻavae i luga o nei faʻamatalaga:
- suʻega o le suʻega o le toto faʻaalia le maualuga o le kolose leaga ma le leai o se lelei;
- triglycerides sili atu faʻailoga faʻataʻitaʻiga;
- ua iloa le maualuga o le porotini i le porotini.
O le faʻailoaina o se maʻi e faʻavae i luga o faʻaiuga o suʻega e matua faigata lava. O le mea mulimuli e mafai ona faʻailoaina mai le ono iai o lenei faʻamaʻi.
I soʻo se mea e tupu, afai e tupu na ituaiga faʻailoga ma e o mai ma le tagata maʻi i taimi uma, e tatau ona e faʻafesoʻotaʻi le fomaʻi e faʻailoa ia le mafuaʻaga o lo latou tutupu ai.
Faʻafefea ona fai o le faʻaiuga?
E oʻo mai i le taimi nei, o loʻo iai ni tulaga faʻapitoa e iloa ai le maʻaleʻale o tisu i le inisalini. Na vaetamaina e le World Health Organisation i le 1999 ma e aofia ai i mea nei e ono afaina ai:
- Manava ituaiga lapoʻa (i le vaega o le sulugatiti). A o le faʻailoga faʻataʻitaʻiga, o se tu masani e faʻaaoga faʻailoga nei: o le puimanava i fafine e le tatau ona sili atu i le 90 senitimita, i alii o lenei faʻatusa e tatau ona i lalo o 101.5 centimita.
- Le iai o le hypertriglyceridemia, ao suʻega suʻega e tatau ona i lalo ifo o le 1.7 mmol i le lita.
- Lelei kolose i lalo ifo o masani (itiiti mai 1.0 mmol i le lita i le tane ma lalo ifo o 1.28 mmol i le lita i le fafine).
- Ole faʻailoaina ole vaivai ole kulukose ole faapalepale.
- O le tagata gasegase e maua i le maʻisuka ituaiga 2.
- Toto maualuga.
- Laitialbuminuria I le faʻamaonia o le iloiloga, o le fua faatatau o albumin ma creatinine o 20 mg i le kalama.
I totonu o le fale suʻesuʻega, suʻega o faʻataʻitaʻiga aofia ai ma toto toto mo faʻataʻitaʻiga. O lenei faiga e faia i le taeao, i luga o se gaogao manava. E le tatau ona sili atu se faʻailoga faʻaalia o le inisalini i se laina mai le 3 i le 28 μU / ml. A faʻaalia e le suʻega o fuainumera maualuga tele, o lenei mea e ono faʻailoa mai ai o le pancreas e gaosia le tele o o le hormone e teteʻeina ai le malosi.
Mo le iloaina o mea leaga i le fale suesue, mafai foi ona faia se togafiti faʻapipiʻi inisalini. O lona autu e taoto i le mea moni o se intravenous tui ua faia, lea e faia ai le inisalini ma kulukose faaauau pea mo le fa i le ono itula. O lenei faiga e seasea faʻaaogaina, aua o se galuega e oʻomia ai galuega.
Ina ia iloa e mafai e se tagata ona atiaʻeina se mea e pei o le tetee atu, faʻapitoa faʻasino e faʻaaogaina:
- HOMA IRI. O faʻamaumauga e tatau ona i lalo ifo o le 2.7, o le a faʻailoa mai ai le tulaga masani ole inisalini.
- CARO O le faʻailoga masani o 0.33.
O fuainumera faapena e fuafua i luga o le suʻega o le toto.
Faʻapefea togafitiga?
Mo le togafitia o lenei faʻamaʻi, e tatau ona faʻaaoga metotia lavelave, e aofia ai:
- vailaau;
- taumafa tausisia;
- faamalositino ma faamalositino olaga.
E tatau ona maitauina o le faʻamamafa autu e tatau ona i luga o tatau meaai ma mamafa leiloa. O meaai o anapogi e tatau ona faʻatulagaina. E tatau ona mafai e le tagata maʻi ona iloilo lana taumafataga ma aveese sili atu centimita i le puimanava. O le faʻamamafa autu e tatau ona i luga o mea sili ona maloloina ipu. Tulaga lelei, o le taumafataga e tatau ona atiaʻe e se fomaʻi faʻapitoa mafaufau e faʻatatau i uiga patino o le gasegase.
O meaʻai lelei e aofia ai meaʻai nei:
- fualaau faisua ma suamalie fua;
- falaoa atoa i tapulaa tisiki aofaga, cereals ma cereals (sei vagana araisa ma semolina);
- figota;
- o lavelavea ma manu moa;
- pe a manaʻomia, ave le ala e ave ai mea taua vitamini complexes ma mea faʻaopoopo (pei ona malilie faʻatasi ma le fomaʻi.)
Ina ia mafua ai le mautu o tulaga masani ole kulukose i le toto, e manaʻomia le lafoaia atoa o le taumafaina o le suka, sukalati ma le fufusu.
O le filifilia lelei o le physiotherapy mo gaioiga ma gaioiga galue, e mafai foi ona mafua ai le paʻu i le suka. O le folasaga o aso uma savali mo le 20-30 minute e sili foi.
I nisi tulaga, e mafai ona faʻatonu e lau fomaʻi vailaʻau e fesoasoani ia oe i le puleaina o ou faʻailoga ma fetuʻunaʻi le maualuga ole kulukose o lou toto ona o le teteʻe atu i le inisalini. Ole vailaau autu mo le togafitia ole syndrome ole metformin. O lona faʻaogaina e fesoasoani e faʻaititia le inisalini ma le kulukose i le toto, ae aua le faʻatupuina le hypoglycemia. Faatasi ai ma isi meatotino a le fualaau faasaina aofia:
- mamafa leiloa;
- faaleleia atili galuega faʻatupu i fafine;
- normalization o le palapala masina.
I se faʻaopopoga, i le maliega ma le fomaʻi o loʻo alu atu, e mafai ona e faʻaaogaina ni vailaʻau masani. O se tasi auala e sili ona aoga ma sili e faigofie o le faʻalauiloaina o le blueberry i le meaʻai i aso taʻitasi. Ma mai ona lau la mafai ona saunia se vailaʻau falaoa.
O le Blueberries o loʻo aofia ai ma nai meaʻai e mafai ona faʻaopopo ile inisalini e ala ile faʻaitiitia ole suka i le toto.
O a iʻuga?
O le faʻaiuga o le metabolic syndrome, o loʻo i ai i le toto tagata le maualuga o le inisalini. I lenei tulaga, ole kulukose taua e mafai ona ese mai lalo maualalo e ova maualuga. O lenei faiga e mafua ai ona lagona e le tagata le lelava, lē lava, faanoanoa ma le fiamoe, ona o le mea e manaʻomia ai e le tino le malosi faʻaopopo i foliga o karbohidrat faigofie ona faʻaogaina.
O meaʻai faapena e mafai ona faateleina ai le aofaʻi o le suka i le toto, ma o le mea ua tupu, ua maua mai e le pancreas se vaega fou o le inisalini. Ua liu se faataʻitaʻi leaga.
E ui i le mea moni o se olaga faaonaponei e masani ona avea ma faʻalavelave i le vave ulufale atu i se fomaʻi, e tatau ona e vaʻavaʻaia ma le faʻaeteete lou soifua maloloina.
Afai e te le faʻataʻitaʻia ma togafitia le teteʻe i inisalini i le taimi, o aʻafiaga leaga ma faʻamaʻi e ono tupu mai:
- faʻateleina le lamatia o mamafa maua;
- o le faʻaaliga o kolesterol fatu i puipui o alatoto;
- faʻaititia o le lumen o toto toto o se faʻaiuga o le mafiafia o puipui o le karotid artery;
- o le atinaʻeina o le maʻisuka ituaiga 2;
- faʻamatalaga o le cardiovascular system;
- atiaʻe o le toto maualuga;
- faʻailoaina o le aterosklerosis.
Ole faʻaalia mai ole maʻi o loʻo i luga e faʻalagolago i luga ole tulaga ole metabolic syndrome ole a maua ai ma lona togafitiga faia. Naʻo se taimi fōliga togafitiga o le a fesoasoani e aloese mai faʻafitauli tau soifua maloloina ma puipuia mai faʻafitauli leaga. E le gata i lea, e le tatau ona inuina oe lava vailaau ma ia oe lava ia togafiti. O le vitio i lenei tusitusiga o le a faʻaauau le autu o teteʻe i inisalini.